Muğla'da Yaşayan Bir Zile'li Zile'ye "Ne Demiş"?

"Çarş 14 Şubat 2007 ZİLE"
Ben 1964 Yozgat Sorgun Doğumlu Muğla'da yaşayan bir
kamu görevlisiyim.Annem Zile'nin yerli ailelerinden olup,eşimde aynı
şekilde Zile'lidir.Benimde küçüklüğümde Zile'de geçmiştir.
Böyle bir platform bulmuşken Zile'de geçirdiğim günleri
yad etmek istedim.Okul yıllarım Sorgun'da geçmiştir.Yaz tatili gelince
ailece Zile'ye taşınırdık.Neden Ege Akdeniz kıyıları değil de Zile
diyenleriniz olacaktır.
Zile Tarihi,kültürü,coğrafi yapısı bakımından çok değerli bir
ilçemizdir.Çocukluk yıllarımızda bu değerleri daha az bilmemize rağmen
hep Zile'yi tercih etmişizdir.
Zile yaklaşık 4000 yıllık bir tarihi geçmişe sahiptir.
Zile kalesinin (Anadolu'da bilinen tek dolma kaledir) Roma kumandanı
SULLA tarafından yaptırılmış olması veya burada AMANOS Mabedi'nin
bulunması ve muhterem anlamına gelen SİLLA denmesinden dolayı,
Zile'nin ismi zamanla ZELA - ZİLE şeklini almış olabilir.
Zile'de ilâhi bir törene nail olan Sezar, kısa ama
anlamı büyük olan bir mektubunda "VENİ - VİDİ - VİCİ" "GELDİM - GÖRDÜM
- YENDİM" sözlerini silindirik mermer bir taşa yazdırmıştır. Yakın
zamana kadar Zile Kalesi'nde olduğu bilinen bu taşın, çalınması
neticesinde nereye götürüldüğü bilinmemektedir.
Zile'nin üzüm bağları, meyve bahçeleri, özellikle
pekmezi, leblebisi ve kirazı meşhurdur. Zile bağ ve bahçelerinde
yetişen mahsül ve kuru bakliyat - tahıl ürünlerinden yapılan yerel
yiyecek ve içeceklerin sayısı oldukça fazladır. Beyaz pekmez, duru
pekmez, salça, sucuk, pestil, bat, sarma, yaprak salamurası, çeşitli
komposto ve konserveler, leblebi ve kuru yemiş çeşitleri Zile'nin
yemek kültürünün önemli birer parçasıdır. Her yıl yapılan "Kiraz
Festivali", "Asırlık Zile Panayırı", "Güreş Müsabakaları", "Büyük Baş
Hayvan Yetiştirme Yarışmaları" bunların icrası sırasında isim yapmış
sanatçıların Zile'de konserler vermesi önemli sosyal ve kültürel
faaliyetlerdendir
Zile halkının şirinmi şirin adetleri vardır.Yemek
kültürü vardır.Damak Zevki vardır.Rahatlığa düşkünlüğü
vardır.Zile'lilerin cumartesi veya Pazar günleri erkenden kalkıp bağ
yoluna koyulmaları hala gözümün önündedir.Hiç bir yerde görmediğim
mantis-mangal denilen et pişirme ocakları vardırki onun üzerinde pişen
kekik kokulu etin lezzetini anlatamam.Hele birde semaverleri
vardır.Onun içinde demlenen çaydan insanın içtikçe içesi gelir.İnanın
ben başka yerde içtiğim semaver çayından zevk alamıyorum.
Şimdi biraz daha Zile'lilerin damak zevkine
uzanalım.Yaprak sarması yemeği yaparlarki gerek et ile gerekse bakla
ile yapılan bu sarmanın tadını asla hiçbir yerde bulamazsınız.Hamur
işlerini sevmeyen insanlara Katmer ve Haşhaşlı keteden tattırın
bakalım ne yapıyorlar. Tabi bunu yanı sıra çoğu ilimizde bilinmeyen
Soğuk BAT yemeğide bulunursa değmeyin Zile'nin keyfine.Zile'de çok
eski hamamlar vardır.Göbek taşlarını üzerinde Bat yemesi Zile'lilerin
vazgeçilmezidir.
Zile Anadolumuzun en şirin ilçelerinden biri olup bu
ilçeye yolu düşen tüm ülke vatandaşlarımızın gezip görmelerini
isterim.
Bu platformun varolmasından bir hayli mutluluk
duydum.Birazcık Zile hakkında edindiğim bilgilerimi aktarabildiysem ne
mutlu bana Muğla'dan tüm Zile'lilere saygı ve sevgilerimi
gönderiyorum.

Bülent ÖNGE
Muğla